पंचमान पद्धत

पंचमान पद्धत
दशमान व पंचमान पद्धतीतील अंक
दशमान पद्धत पंचमान पद्धत
० ०
१ १
२ २
३ ३
४ ४
५ १०
८ १३
१६ ३१
२० ४०

या पद्धतीत सर्व संख्या ०, १,२,३ आणि ४ या अंकांचा वापर करून लिहल्या जातात. त्यामुळे, ४ हा या पद्धतीतील सर्वांत मोठा अंक आहे. उदाहरणार्थ, दशमान पद्धतीतील १० व ३ हे द्विमान पद्धतीत २० व ३ असे लिहतात. दशमान पद्धतीत संख्येच्या प्रत्येक अंकाच्या स्थानाची किमत १० च्या पटीने वाढत जाते, तसेच पंचमान पद्धतीत अंकाच्या स्थानांची किमत ५ च्या पटीत वाढते.

२१३ ही संख्या दशमान व पंचमान या दोन्ही पद्धतीत असु शकते. पण त्या संख्येची किमत व प्रत्येक अंकाची किमत मात्र वेगळी आहे. दशमान पद्धतीत, २*१००+१*१०+२*१ = २१३ (दोनशे तेरा) तर पंचमान पद्धतीत २*२५+१*५+३*१ = ५८ (अठ्ठावन) होते. अशाप्रकारे पंचमान पद्धतितील कोणत्याही मोठ्या अंकाचे दशमान पद्धतीत रुपांतर करणे सोपे आहे.

४३१४ या पंचमान संख्येचे रुपांतर

4 ∗ 5 3 + 3 ∗ 5 2 + 1 ∗ 5 1 + 4 ∗ 5 0 = 584 {\displaystyle 4*5^{3}+3*5^{2}+1*5^{1}+4*5^{0}=584} {\displaystyle 4*5^{3}+3*5^{2}+1*5^{1}+4*5^{0}=584}

= ५८४ (दशमान)